در حالی که سیارات و حتی کهکشان‌های بی‌شماری در جهان وجود دارند، اما ما شناخت محدودی از آن‌ها داریم و تاکنون در تمام این سال‌ها توانسته‌ایم تا سیارات منظومه شمسی را بسیار محدود بشناسیم. همانطور که می‌دانید سیاره‌ی ما، یعنی سیاره‌ی زمین در منظومه‌ی شمسی واقع شده و سیارات دیگری هم در این منظومه وجود دارند. در این مطلب قصد داریم تا به معرفی گرمترین و سردترین سیارات منظومه شمسی بپردازیم و اطلاعات بیشتری از این سیارات را در اختیارتان قرار دهیم.

منظومه شمسی ما شامل هشت سیاره است که به سیارات داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند. دما در سیارات منظومه شمسی به فاصله از خورشید و عوامل دیگر بستگی دارد. معمولا سیاراتی که به خورشید نزدیک‌تر هستند، گرمترند و سیاراتی که دورتر از خورشید هستند، بسیار سردتر خواهند بود.

سیارات منظومه شمسی

هشت سیاره منظومه شمسی به ترتیب نزدیک‌ترین به خورشید شامل عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون هستند. چهار مورد اول که به عنوان سیارات درونی شناخته می‌شوند که به آن‌ها اجرام زمینی می‌گویند. این بدان معناست که آن‌ها سیاره‌های سنگی و فلزی هستند. در سال‌های اولیه تاریخ جهان، این سیارات تنها اجرام سیاره‌ای بودند که می‌توانستند در برابر گرمای خورشید مقاومت کنند. به همین دلیل، سیارات داخلی جامد، سنگی، فلزی یا ترکیبی از هر دو هستند و دمای متوسط همه آن‌ها نسبت به سیارات خارجی بیشتر است.

سیارات بیرونی، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون هستند که توسط کمربند سیارکی بزرگی از قسمت داخلی جدا می‌شوند. این سیارات از نظر درجه حرارت نسبت به سیاره‌های داخلی خود به طور قابل توجهی خنک‌ترند و در واقع به جای سنگ، در اصل از هیدروژن، هلیوم، مایعات متراکم، گاز‌ها و یخ تشکیل شده‌اند. این سیارات همچنین بسیار بزرگتر از سیارات داخلی هستند و دارای مدار و چرخش سریع‌تری نیز بوده‌اند. ترکیب گازی آن‌ها همان چیزی است که باعث می‌شود سیارات بیرونی غالباً گازی نامیده شوند.

آیا پلوتو سیاره است؟

پلوتو، در یک برهه از زمان، کوچکترین و دورترین سیاره منظومه شمسی محسوب می‌شد. در سال ۲۰۰۶ رسماً نام پلوتو از لیست سیارات منظومه شمسی حذف شد. دلیل این امر آن بود که در واقع از سه معیار لازم یک سیاره برخوردار نبود. در نتیجه اکنون پلوتو جزو سیاره‌های کوتوله منظومه شمسی به حساب می‌آید. در منظومه شمسی پنج سیاره کوتوله وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به سرس، ماکیمکه، هاومئا و اریس اشاره کرد.

دما در سیارات

دمای سیارات توسط خورشید تحت تأثیر قرار می‌گیرد و بیشترین عامل موثر در دمای متوسط ​​یک سیاره، مجاورت آن با خورشید است. با این حال، عوامل مهم دیگری مانند جو سیاره، سرعت چرخش و تراکم سیاره نیز در دمای آن تاثیرگذار خواهد بود. به طور کلی، هرچه سیارات فاصله بیشتری با خورشید داشته باشند، دمایشان هم کاهش می‌یابد. به این معنی که سیارات درونی نزدیکتر به خورشید، مانند عطارد، زهره و زمین، نسبت به سایر سیاراتی، چون نپتون یا اورانوس دمای بالاتری دارند.

همانطور که تغییر فصل‌ها و نوسانات دما را بر روی زمین شاهد هستیم، سایر سیارات نیز تغییرات زیادی در دما را تجربه می‌کنند. برای زمین، دوره چرخش یک روز یا ۲۴ ساعت است، به این معنی که مدت زمان شب زیاد طولانی نیست. در سیاره‌ای مانند عطارد، که با سرعت کمتری می‌چرخد ​​ (۶/۵۸ روز در هر چرخش)، شب بسیار طولانی‌تر است. به همین دلیل، دما می‌تواند بیش از ۱۰۰۰ درجه فارنهایت کمتر از دمای روز باشد. از سوی دیگر دما برای سیارات گازی چندان متغیر نیست، زیرا خورشید سطح گازی را به اندازه‌ی سطح سنگی یا فلزی گرم یا سرد نمی‌کند.

گرمترین و سردترین سیارات منظومه شمسی

گرم‌ترین سیاره منظومه شمسی

زهره گرم‌ترین سیاره منظومه شمسی با متوسط دمای ۸۸۰ درجه فارنهایت است. گرچه دمای سیاره‌ها با نزدیک شدن به خورشید افزایش می‌یابد، اما به چند دلیل، سیاره‌ی زهره در واقع گرمتر از عطارد است. همانطور که گفته شد، عطارد دارای یک دوره چرخش آهسته است، به این معنی که از نظر دما بین روز و شب تفاوت فاحشی وجود دارد. علاوه بر این، اتمسفر نازکی دارد که اجازه می‌دهد گرما از آن خارج شود. در مقابل، زهره دارای اتمسفر بسیار متراکمی است، به این معنی که گرما را شبیه گلخانه به دام می‌اندازد. این بدان معنی است که گرما در جو سیاره وجود دارد و باعث می‌شود درجه حرارت آن بالاتر از هر سیاره دیگری باشد. دمای متوسط زهره ۸۸۰ درجه فارنهایت بوده که بسیار گرم است و می‌تواند سرب را ذوب کند. این فرضیه مطرح است که در چنین دمایی هیچ شکلی از زندگی وجود ندارد.

سردترین سیاره منظومه شمسی

سردترین سیاره منظومه شمسی نپتون است. نپتون به عنوان دورترین سیاره از خورشید، گرمای کمتری را از اشعه‌های خورشیدی دریافت می‌کند یا اصلا گرمایی از خورشید دریافت نمی‌کند. به همین ترتیب، دمای متوسط بسیار کمی دارد و در منفی ۳۳۱ درجه فارنهایت، عمدتا از یخ و مواد منجمد تشکیل شده است. نپتون فاصله‌ی زیادی با خورشید دارد که تقریباً این فاصله به ۲.۸ میلیارد مایل می‌رسد. این دما شرایط هرگونه زندگی را در نپتون غیرممکن کرده است و امکان زندگی در آن وجود ندارد.

لیست گرمترین و سردترین سیارات منظومه شمسی

منبع: دینو