رسانه‌ها، قویترین سد دفاعی در برابر تهدیدات دشمنان و تقویت دفاع ملی(۳)؛
رسانه‌ها به عنوان ابزارهای ارتباطی کلیدی در مقابله با تهاجمات فرهنگی، نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی ملت‌ها ایفا می‌کنند. با توجه به تهدیدات متنوعی که از سوی رسانه‌های معاند و فضای مجازی به وجود آمده است، رسانه‌ها باید از ابزارهای مختلفی برای تقویت فرهنگ و آگاهی بخشی به جامعه استفاده کنند. در ادامه، به بررسی این ابزارها و روش‌های مقابله با تهاجمات فرهنگی خواهیم پرداخت.
۱. آموزش سواد رسانه‌ای:
یکی از مؤثرترین ابزارها برای مقابله با تهاجمات فرهنگی، آموزش سواد رسانه‌ای در بین مردم است. سواد رسانه‌ای به افراد کمک می‌کند تا بتوانند اطلاعات را تحلیل کرده و از پیام‌های رسانه‌ای به‌طور انتقادی استفاده کنند. این مهارت به مخاطبان این امکان را می‌دهد که از حالت انفعالی خارج شده و فعالانه در فرآیند دریافت اطلاعات شرکت کنند. با افزایش آگاهی نسبت به محتوای رسانه‌ها، افراد قادر خواهند بود تا پیام‌های نادرست و تحریف‌شده را شناسایی کرده و از تأثیرات منفی آنها جلوگیری کنند.
۲. تولید محتوای بومی و جذاب:
رسانه‌ها باید بر روی تولید محتوای بومی و جذاب تمرکز کنند که بتواند نیازهای فرهنگی و اجتماعی جامعه را برآورده سازد. این محتوا باید شامل داستان‌ها، فیلم‌ها، برنامه‌های تلویزیونی و دیگر اشکال هنری باشد که ارزش‌های ملی و فرهنگی را ترویج کند. با ایجاد محتوای جذاب، رسانه‌ها می‌توانند جوانان را جذب کرده و آنها را از مصرف محتوای غیرمجاز و معاند بازدارند.
۳. استفاده از فناوری‌های نوین:
فناوری‌های نوین مانند اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال ابزارهای مؤثری برای ترویج فرهنگ ملی هستند. رسانه‌ها می‌توانند با استفاده از این فناوری‌ها، محتوای خود را به سرعت به مخاطبان منتقل کرده و تعامل بیشتری با آنها برقرار کنند. این تعامل می‌تواند شامل برگزاری وبینارها، کارگاه‌های آموزشی آنلاین و فعالیت‌های اجتماعی باشد که به تقویت هویت فرهنگی کمک می‌کند.
۴. برگزاری نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی:
برگزاری نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی در زمینه فرهنگ و هنر می‌تواند به آگاهی بخشی جامعه کمک کند. این رویدادها فرصتی مناسب برای تبادل نظر بین فعالان فرهنگی و هنری فراهم می‌آورد و می‌تواند به ترویج فرهنگ غنی ایرانی اسلامی کمک کند. همچنین، این فعالیت‌ها می‌توانند بستری برای معرفی آثار هنری جدید و خلاقانه باشند.
۵. تقویت رسانه ملی:
رسانه ملی باید به عنوان یک نهاد مستقل و معتبر عمل کند تا بتواند در برابر تهاجمات فرهنگی مقاومت کند. تقویت صداوسیما، رادیوها و سایر رسانه‌های ملی، کشوری و استانی باعث خواهد شد که محتوای سالم‌تری به جامعه ارائه شود. این رسانه‌ها باید بتوانند با تولید برنامه‌هایی که ارزش‌های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی را ترویج می‌کنند، نقش مؤثری در مقابله با تهاجم فرهنگی ایفا کنند.
۶. تحلیل محتواهای خارجی:
رسانه‌ها باید توانایی تحلیل محتواهای خارجی را داشته باشند تا بتوانند نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی کنند. این تحلیل می‌تواند شامل بررسی تأثیرات منفی برنامه‌های تلویزیونی یا فیلم‌های سینمایی باشد که ممکن است بر روی فرهنگ جامعه تأثیر بگذارند. با شناسایی این تهدیدات، رسانه‌ها می‌توانند اقداماتی مؤثر برای مقابله با آنها انجام دهند.
۷. توجه به نیازهای مخاطب:
رسانه‌ها باید نیازهای واقعی مخاطبان خود را شناسایی کرده و بر اساس آن محتوا تولید کنند. شناخت دقیق از علایق، مشکلات و چالش‌هایی که جوانان با آن مواجه هستند، به رسانه‌ها کمک می‌کند تا محتوای مرتبط‌تری ارائه دهند که بتواند اثرگذار باشد.
نتیجه‌گیری:
در نهایت، رسانه‌ها ابزارهای کلیدی در مقابله با تهاجمات فرهنگی هستند که باید از روش‌های متنوعی برای حفظ هویت فرهنگی استفاده کنند. آموزش سواد رسانه‌ای، تولید محتوای بومی، استفاده از فناوری‌های نوین، برگزاری رویدادهای فرهنگی و تقویت رسانه ملی همگی از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند در این راستا مؤثر واقع شوند. با توجه به تهدیدات روزافزون در عصر ارتباطات، سرمایه‌گذاری بر روی توانمندی‌های رسانه‌ای ضروری است تا بتوانند نقش خود را در دفاع از فرهنگ ملی ایفا کنند.
صادق سلامت دوم
روزنامه‌نگار
۳ اسفندماه ۱۴۰۳
