گفتوگو با زاهد مهمدی کرتلایی؛ نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد استانداری خوزستان و مدیر خانه سمن‌هادر استودیو خبری مجموعه خبری جهان اخبار
به گزارش مهدی محمدزاده خبرنگار مجموعه خبری جهان اخبار،زاهد مهمدی کرتلایی در گفتوگو با یاسین اقبال خبرنگار و مجری استودیو خبری مجموعه خبری جهان اخبار، با اشاره به اهمیت نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در توسعه اجتماعی و فرهنگی استان خوزستان گفت: متأسفانه در جامعه ما مفهوم هدف‌گذاری و حرکت هدفمند هنوز به‌طور کامل نهادینه نشده است. بسیاری از فعالان حوزه سمن‌ها نیت و انگیزه‌ای مثبت دارند، اما نبود زیرساخت‌ها و چالش‌های ساختاری، مانع تحقق کامل ظرفیت‌ها می‌شود.
او ادامه داد: در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم کارها را هدفمندتر پیش ببریم. سازمان‌های مردم‌نهاد قابلیت‌های فراوانی دارند که در صورت حمایت دولت و نهادهای حاکمیتی، می‌توانند سهم بزرگی در کاهش مشکلات جامعه ایفا کنند. با این حال، در استان خوزستان، روند صدور مجوز برای سمن‌ها از سوی نهادهای مختلف مثل بهزیستی، استانداری و اداره فرهنگ و ارشاد انجام می‌شود و مرجع واحدی برای ساماندهی و ثبت اطلاعات وجود ندارد.
مهمدی کرتلایی تأکید کرد: نبود یک بانک اطلاعاتی جامع، موجب شده که فعالیت‌ها پراکنده باشد و امکان رصد و ارزیابی دقیق عملکرد سمن‌ها دشوار شود. این خلأ باعث شده که حتی ندانیم هر سازمان مردم‌نهاد چه پروژه‌هایی اجرا می‌کند یا چه حوزه‌هایی را تحت پوشش دارد. ایجاد یک سامانه یکپارچه ثبت اطلاعات و فعالیت‌ها، می‌تواند گامی مهم برای شفافیت و ارتقاء نظارت باشد.
وی با بیان اینکه بخش زیادی از چالش‌های این حوزه در مؤسسات خیریه رخ می‌دهد، افزود: در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی، برخی خیریه‌ها به دلیل ضعف نظارت، شفافیت مالی کافی ندارند و این زمینه‌ساز سوءاستفاده می‌شود. در عین حال، باید اذعان کرد که نبود این مؤسسات، مشکلات گسترده‌ای را برای بخش بزرگی از جامعه ایجاد خواهد کرد، چرا که امروز بخش قابل توجهی از مردم تحت پوشش خدمات آن‌ها قرار دارند.
مدیر خانه سمن‌های خوزستان با اشاره به اهمیت آموزش و پرورش به‌عنوان یک رکن اساسی در توسعه اجتماعی گفت: ساختار آموزشی ما همچنان سنتی و ناکارآمد است. این ساختار نه نیازهای نسل جدید را می‌بیند و نه مهارت‌های ضروری زندگی را آموزش می‌دهد. بسیاری از آسیب‌های اجتماعی، ریشه در نبود آموزش صحیح و مهارت‌های زندگی دارد.
او افزود: مدارس ما فقط به آموزش دروس رسمی محدود شده‌اند و بخش پرورش شخصیت و مهارت‌آموزی عملاً نادیده گرفته می‌شود. امکانات ورزشی و فرهنگی نیز نسبت به جمعیت استان بسیار محدود است. حتی فعالیت‌های تابستانی و جشنواره‌های فرهنگی، پوشش کافی ندارند و مناطق کم‌برخوردار تقریباً از این برنامه‌ها محروم‌اند.
مهمدی کرتلایی با انتقاد از تمرکز برخی فعالیت‌های فرهنگی صرفاً در مکان‌های مذهبی گفت: ما باید نیازهای متنوع جامعه را ببینیم و برای همه سلایق و حوزه‌ها زیرساخت ایجاد کنیم. اینکه تمام منابع و برنامه‌ها صرفاً به یک بخش خاص اختصاص پیدا کند، بی‌عدالتی فرهنگی است. اگر یک هنرمند یا گروه فرهنگی بخواهد در حوزه خود کار کند، باید همان‌قدر حمایت شود که یک برنامه مذهبی یا دینی حمایت می‌شود.
او ادامه داد: سازمان‌های مردم‌نهاد برای فعالیت به منابع مالی نیاز دارند، اما بسیاری از نهادها و شرکت‌های بزرگ استان، مسئولیت اجتماعی خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند. اگر صنایع بزرگ مثل نفت، فولاد و پتروشیمی بخشی از درآمد خود را برای حمایت از سمن‌ها اختصاص دهند، بسیاری از مشکلات اجتماعی و فرهنگی استان حل خواهد شد.
نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد استانداری خوزستان همچنین به مسئله بیکاری، فقر، اعتیاد و طلاق در استان اشاره کرد و گفت: خوزستان با وجود ثروت‌های فراوان، در شاخص‌های منفی اجتماعی رتبه‌های بالایی دارد. این وضعیت ناشی از نبود مدیریت کارآمد و عدالت در توزیع منابع است.
او با بیان اینکه شفافیت و نظارت مردمی می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند، اظهار داشت: اگر مردم در جریان پروژه‌ها و هزینه‌کردها باشند، هم مشارکت اجتماعی افزایش می‌یابد و هم امکان سوءاستفاده به حداقل می‌رسد. مدیرانی که توانایی لازم را ندارند، نباید در جایگاه مدیریت باقی بمانند.
مهمدی کرتلایی در ادامه به وضعیت آسیب‌های اجتماعی در شهر اشاره کرد و گفت: وضعیت متکدیان، بی‌خانمان‌ها و کودکان کار در اهواز و دیگر شهرهای استان نیازمند توجه جدی است. شهرداری و دیگر نهادهای مسئول باید به وظایف فرهنگی و اجتماعی خود عمل کنند، نه اینکه صرفاً به امور عمرانی بسنده کنند.
او از کمبود شدید مهارت‌آموزی در مدارس انتقاد کرد و افزود: مهارت‌هایی مانند مدیریت استرس و اضطراب باید از دوران کودکی آموزش داده شود. خانه سمن‌های خوزستان در حال حاضر کارگاه‌های مهارت زندگی برای کودکان و جوانان برگزار می‌کند، اما این فعالیت‌ها باید به‌صورت سراسری و با همکاری آموزش و پرورش انجام شود.
وی در پایان با دعوت از همه سازمان‌های مردم‌نهاد، مدیران و رسانه‌ها برای همکاری مشترک گفت: ما همه در یک کشتی نشسته‌ایم و باید با هم‌افزایی و نقد منصفانه، مشکلات استان را کاهش دهیم. رسانه‌ها می‌توانند در کنار سمن‌ها، مطالبه‌گری مؤثر داشته باشند و صدای مردم باشند. هدف ما سربلندی مردم خوزستان و ایجاد جامعه‌ای آگاه، مسئولیت‌پذیر و توسعه‌یافته است.
