به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، وسایل نقلیه با سهم حدود ۶۵ درصد، بیشترین سهم را در انتشار ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون را دارند و متهم ردیف اول آلودگی هوا در کلانشهرها بخصوص در فصول سرد سال هستند که در سال های اخیر به معضلی در زندگی شهروندان تبدیل شده و زندگی روزمره آنان را تحت تاثیر قرار داده است.
این گروه از خودرو نه تنها پیشتاز آلودگی هوا هستند، بلکه به دلیل فناوری های قدیمی مصرف سوخت بالایی هم دارند که طوری که مصرف سوخت آنها به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر حتی بیش از ۱۰ لیتر است یعنی هم بنزین به عنوان یک کالای برخوردار از یارانه سرشار دولت را هدر می دهند و هم با احتراق ناقص سوخت، آلودگی را به ریه های شهروندان تزریق می کنند.
به دلیل همین مشکلات در قانون هوای پاک تاکید شد که باید سالانه ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده خارج شوند و در کنار آن تولید خودروهای برقی و برقی– بنزینی متناسب با احکام سیاستهای کلی محیط زیست صورت در دستور کار قرار گیرد؛ موادی قانونی که در برنامه هفتم توسعه نیز بر آن تاکید شده است.
با این وجود، واقعیت های آماری بیانگر آن است که این الزام قانونی در مسیر اجرا چندان موفق نبوده است؛ طبق آمارها از سال ۱۳۸۶ که اسقاط خودروهای فرسوده آغاز شده، تنها ۲ میلیون و ۵۶۰ هزار دستگاه خودرو اسقاط شده است.
در طول این سال ها اسقاط خودرو با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است اما از سال های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ کمترین میزان اسقاط خودرو رقم خورده است یعنی در مجموع به زیر ۲۰۰ هزار دستگاه رسیده است. در مقابل بیشترین آمار اسقاط خودرو به سال ۱۳۹۳ با ۳۲۰ هزار و ۱۹ دستگاه خودرو و ۱۴۰۳ با ۳۴۹ هزار و ۳۵۶ دستگاه باز می گردد یعنی ثبت بالاترین رکورد اسقاط سالانه خودروی فرسوده در تاریخ کشور به سال ۱۴۰۳ می رسد.
بر اساس آخرین آمار اعلامی پلیس راهور فراجا، در کشور ۴۱ میلیون و ۲۰۶ هزار و ۱۴۸ دستگاه خودرو درحال تردد در کشور داریم که بیشترین سهم خودروها در مرحله اول به خودروهای سواری با ۲۲ میلیون و ۴۶۵ هزار دستگاه و در مرحله دوم به موتورسیکلت با ۱۳ میلیون و ۶۶۴ هزار دستگاه بر می گردد.
بیشترین استان ها با تردد وسائط نقلیه، تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و آذربایجان شرقی هستند که هر چند ۵۰ درصد خودروهای فرسوده تنها در این پنج استان هستند. یعنی همان استان هایی که بیشتر درگیر آلودگی هوا هستند، بیش از سایر استان ها خودروی فرسوده در خود جای داده اند.
۵۰ درصد خودروهای در حال تردد، فرسوده است
بررسی وضعیت خودروهای فرسوده در کل کشور نشان می دهد که حدود ۵۰ درصد خودروهای در حال تردد یعنی چیزی حدود ۲۲ میلیون و ۱۰۲ هزار دستگاه در کشور فرسوده است. در بخش خودروهای سواری هفت میلیون و ۵۵۲ هزار و ۷۳۰ دستگاه و در بخش موتور سیکلت ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه است.
هر چند هدفگذاری اسقاط خودرو در برنامه هفتم توسعه سالانه ۵۰۰ هزار دستگاه بوده است اما در سال گذشته با اینکه رکورد نزدیک به ۲ دهه را شکسته، به رقم ۳۴۹ هزار دستگاه رسیده است و از ابتدای امسال تا کنون نیز ۱۴۵ هزار دستگاه اسقاط شد.
بررسی عملکرد اسقاط خودرو در سال جاری نشان می دهد که بیشترین سهم اسقاط خودروها به سواری با ۱۲۰ هزار و ۵۱۵ دستگاه، وانت با ۹ هزار و ۶۴۴ دستگاه، تاکسی با پنج هزار و ۲۱۹ دستگاه و کامیونت با چهار هزار و ۸۷۴ دستگاه می رسد و مابقی اسقاط به خودروهای کامیون کشنده، کامیون، مینی بوس، اتوبوس، کامیونت ون و آمبولانس اختصاص یافته است.
